پتانسيل افزایش ظرفيت هزار مگاواتی تولید برق كشور با پيادهسازی فناوری بومی IGV+
طرح ارتقاء توان به روش +IGV به عنوان یكی از جدیدترین نوآوریهای گروه مپنا، پس از تكمیل طراحی و توسعه خود، در سال 1394 با مساعدت قابل تقدیر نیروگاههای پرهسر و یزد مورد آزمایش قرار گرفت.
این طرح باعث افزایش ایمن و مطمئن توان خروجی توربین گازی، با كمترین میزان تغییرات و در كوتاهترین زمان میشود. فناوری +IGV كه خود جزيی از یك پكیج بزرگتر گروه مپنا با نام تجاری OPTIMAPTM است، بر مبنای بهینهنمودن قرارگيری و كنترل زاویه IGV توسط یك مكانیزم جدید با طراحی خلاقانه، در ورژنهای مختلف توربین گازی V94.2 استوار شده و نتیجه بهرهگیری از آن، افزایش دبی جرمی عبوری از توربین و به تناسب آن افزایش توان خروجی است. در سیكلهای تركیبی نیز افزایش دبی خروجی توربین گازی، سبب ازدیاد تولید در بخش بخار شده و توان كلی نیروگاه سیكلتركیبی را بالاتر میبرد.
در سال 1395، طرح +IGV بر روی قريب به 100 واحد گازی به صورت كامل پیادهسازی شد و به بهرهبرداری رسید. این امر افزایش توانی در حدود 400 مگاوات در شرايط واقعی نيروگاه (معادل بيش از 500 مگاوات ظرفيت نامی نيروگاهی) برای شبكه برق كشور در پی داشت. در ادامه اجرای اين فناوری روی واحدهای باقیمانده برای تابستان 1396 توسط شركت مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) در حال انجام است.
در صورت پيادهسازی روی همه واحدهای خانواده V94.2 در نهایت معادل حدود 1000 مگاوات به ظرفیت نامی برق كشور اضافه میشود كه معادل ساخت 6 واحد گازی نو يا دو بلوك سيكلتركيبی با صرف هزینه چند صد ميليون دلار و زمان چندين ساله میباشد.
طرح +IGV با مدت زمان اجرای نيم روز براي هر واحد نيروگاهی و هزینه اجرای بسیار كم (حدود 3 درصد هزینه احداث نیروگاه جديد)، دستاوردی كمنظیر برای گروه مپنا به شمار میرود كه جايزه سیامين جشنواره خوارزمی را نيز در اسفند 1395 از آن خود كرده است.
گزارش کاملتر این دستاورد ملی درنشریه معتبر PEI: Power Engineering International در آوريل 2017 به چاپ رسیده که از لينك زير قابل دسترسی است.
Gas turbine initiative boosts Iran's power capacity
جبران كاهش توان توليدی نيروگاه ها در فصل گرم با استفاده از سيستم تراكم مرطوب
عملكرد توربينهای گازي در يك فرآيند دبي حجمی ثابت متاثر از شرايط محيطی است به گونهای كه افزايش دمای محيط به عنوان يكی از پارامترهای اصلي موثر بر عملكرد توربين سبب افت توان و راندمان توربين میگردد. با توجه به گستردگی آب و هوايی در ايران و تعداد روزهای گرم سال، كاهش توان توليدی نيروگاهها از طرفي و افزايش همزمان مصرف از ديگر سو، الزام برنامهريزی براي مديريت شبكه و ارائه راهكارهای موثر جهت گذر از پيك از سوی شركت مادر تخصصی توليد نيروی برق حرارتی مطرح گرديد.
يكی از روشهای افزايش عملكرد توربينهای گازی در پيك مصرف، استفاده از سيستم خنككاری تبخيری تراكم مرطوب میباشد كه با تزريق آب در دهانه ورودی كمپرسور سبب كاهش دمای هواي ورودي میگردد؛ بر مبنای محاسبات انجام شده متناسب با دما و رطوبت محيط امكان افزايش توان خروجی توربينهای خانواده MGT-70 تا 25 مگاوات وجود دارد.
از مزايای روش تراكم مرطوب میتوان به مستقل بودن بهرهبرداری از شرايطی محيطی اشاره نمود كه حتي در مناطق مرطوب نيز كه ساير روشهای خنككاری تبخيری كارآيی ندارند، قابل استفاده میباشد. با توجه به تاثير مستقيم اين سيستم بر عملكرد توربين لازم است علاوه بر شناخت دقيق مدل فرايندی توربين الزامات و تغييرات كنترلی در منطق عملكرد توربين نيز در نظر گرفته شود. اين سيستم براي اولين بار توسط گروه مپنا در نيروگاه پرهسر به صورت آزمايشی اجرا و مورد بهرهبرداری قرار گرفت.